Kontekst lokalny
Po 24 lutego 2022 roku do Lublina przyjechało kilkadziesiąt tysięcy nowych mieszkańców i mieszkanek. Zgodnie z danymi z raportu Unii Metropolii Polskich, w kwietniu społeczność ukraińskich uchodźców w Lublinie stanowiła już 17% populacji miasta. To ogromna, bezprecedensowa w skali Polski i Europy, zmiana społeczności lokalnej, która niesie ze sobą wiele wyzwań związanych ze skutecznym włączaniem tej grupy w życie Lublina. Aby to włączanie było możliwe, niezbędna jest realizacja działań integracyjnych, skierowanych zarówno do „nowych” jak i ”starych” mieszkańców miasta. Należy również pamiętać, że obok społeczności ukraińskiej, w Lublinie mieszka, uczy się i pracuje kilka tysięcy cudzoziemców i cudzoziemek z innych krajów świata, którzy również potrzebują wsparcia, by jak najlepiej odnaleźć się w Polsce.
Migranci i migrantki, w tym osoby, które szukają w Polsce schronienia przed wojną lub prześladowaniami, nie mają w Lublinie swojego miejsca. Brakuje im codziennego wsparcia, pomocy w poszukiwaniu rozwiązań kluczowych problemów, sieci znajomych i bliskich czy wreszcie przestrzeni do spotkań i poznawania kultury i społeczności polskiej. Nie mają też realnej szansy na integrację z Polkami i Polakami – obu stronom brakuje okazji do wzajemnego poznania. Skazuje to nowych mieszkańców Lublina na marginalizację, długofalowo – przy takiej skali nowo przybyłych osób – grozi napięciami i konfliktami pomiędzy nieznającymi się społecznościami polską i cudzoziemską.
Co roku ze wsparcia Baobabu skorzysta 10 000 uchodźców i migrantów. W ciągu roku grupa minimum 1000 uchodźców znajdzie zatrudnienie w swoim zawodzie (zgodnie z kwalifikacjami). Baobab będzie przygotowany, by codziennie świadczyć pomoc w przynajmniej dla 100 osób (w tym samym czasie). Polska większość mieszkańców miasta będzie miała szansę poznać świat migrantów/ek, w tym uchodźców/czyń, podczas przynajmniej 12 otwartych wydarzeń rocznie.
Po co to robimy?
Migranci/tki, w tym uchodźcy/czynie, przebywający w Lublinie będą miały swoje dobre miejsce, bezpieczną przestrzeń dostępną dla maksymalnie szerokiej grupy osób. Pomoc oferowana będzie przez międzynarodowy, międzysektorowy zespół składający się z pracowników organizacji pozarządowych doświadczonych w pracy na rzecz społeczności migranckich, pomocy humanitarnej i prawach człowieka, oraz urzędników miejskich, na co dzień zajmujących się partycypacją społeczną, współpracą z organizacjami pozarządowymi, polityką integracji cudzoziemców i równym traktowaniem. Wypracowane rozwiązania zaś wejdą na trwałe w system zarządzania miastem.
Co tu się dzieje?
Program kierowany do migrantów/ek, w tym uchodźców/czyń służy ich aktywizacji społecznej, zawodowej i kulturalnej. Chcemy, aby w dość krótkim czasie stawali się samodzielni w codziennym życiu, by mogli wychodzić z własnymi inicjatywami, na które przestrzeń Baobabu będzie zawsze otwarta.
Z drugiej strony, myśląc o integracji jako dwustronnym procesie, część działań będziemy kierowali do społeczeństwa przyjmującego - nas - mieszkanek i mieszkańców Lublina. Zależy nam, aby Baobab był miejscem spotkań i budowania więzi między nowymi i starymi mieszkańcami miasta. Traktujemy tę przestrzeń także jako swoiste laboratorium integracji: nasze dobre praktyki, sprawdzone narzędzia, wielowątkowe dyskusje w gronie mieszkańców Lublina, poparte badaniami prowadzonymi zarówno przez naszych ekspertów jak i inne ośrodki badawcze będą używane do technicznego zaimplementowania w lubelskich instytucjach, organizacjach czy firmach komercyjnych.
Podstawą merytoryczną działania Baobabu będzie doświadczenie wyniesione z pracy w powstałym w kilka godzin po rosyjskiej inwazji na Ukrainę Lubelskim Społecznym Komitecie Pomocy Ukrainie. W pierwszych miesiącach wojny objął on swoimi działaniami 21 obszarów pracy, takich jak: 24-godzinna infolinia dla osób uciekających z Ukrainy, zakwaterowanie, pomoc prawna, psychologiczna, opieka nad dziećmi, pomoc żywieniowa, asysta międzykulturowa, tłumaczenia, wolontariat tłumaczeniowy w punktach zakwaterowania, działania informacyjne, transport i logistyka, biblioteka z literaturą ukraińskojęzyczną, hostel interwencyjny dla osób w szczególnie trudnej sytuacji, rynek pracy i inne.
Dlaczego Baobab?
Baobab. Fot. ze zbiorów Ośrodka „Brama Grodzka - Teatr NN”
Zapytaliśmy kilka osób przechodzących ulicami Lublina z czym kojarzy im się słowo „baobab”.
W 2017, po ponad 150 latach lubelska topola czarna, potężne drzewo stanowiące główny punkt orientacyjny na centralnym placu miasta, zostało wycięte. Ostatnie lata jej życia były powolnym konaniem. Kiepsko pielęgnowana, schorowana, ostatecznie padła pod naporem kolejnych burz.
Ale to nie koniec tej historii. W połowie 2022 roku postanowiliśmy wskrzesić jej pamięć. Już nie prostym nasadzeniem, ale tworząc zaledwie 150 metrów dalej, bezpieczne miejsce spotkań, pracy, nauki dla wszystkich osób, które są w Lublinie nowe, które chcą się poznawać, integrować. Stąd też nazwa „Baobab - miejsce, spotkania, sąsiedztwo”.
Według legend baobab nie chciał być po prostu drzewem, chciał wędrować po świecie… tak jak wiele osób mieszkających obecnie w Lublinie.
Będziemy wspólnie robić co w naszej mocy, by Baobab stał się inspirującym, rozwijającym się i bezpiecznym miejscem dla wszystkich.
Do zobaczenia!
